جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند سینما دوریل (سینما واقعیت) فرانسهCinéma du réel: International Documentary Film Festival یکی از قطب‌های مهم نمایش فیلم‌های مستند در فرانسه و جهان، سی سال است که به طور منظم و سالانه در پاریس برگزار می‌شود. البته نباید این جشنواره را با ویزیون دوریل سوییس اشتباه گرفت.
سینما دوریل سالانه بیش از ۲۵۰۰ فیلم را بازبینی می‌کند تا بین آن‌ها فیلم‌های مستندی را که بکر‌ترین و عمیق‌ترین نگاه‌ها را به مشکلات و بحران‌های جهان معاصر و درد‌ها و رنج‌های ناشی از جنگ، فقر و تخریب محیط زیست داشته‌اند، انتخاب کند و برای علاقه‌مندان سینمای مستند، فیلم‌سازان و مدیران جشنواره‌ها به نمایش درآورد.
آغاز این جشنواره به سال ۱۹۷۸ باز می‌گردد که هم‌زمان با نشستی که مجله ایمپکت (IMPACT) با موضوع "انسان به انسان می‌نگرد" در مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو برگزار می‌کرد، ژان میشل آرنولد مدیر سینما تک فرانسه و ژان روش مستندساز معروف فرانسوی پیشنهاد راه اندازی جشنواره‌ی تخصصی فیلم مستند را دادند.
یک‌سال بعد از این پیشنهاد، اولین دوره‌ی این جشنواره با نام جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم‌های قوم‌نگار و جامعه‌شناس واقعیت (سینما دوریل) توسط کتابخانه‌ی عمومی اطلاعات (Bibliothèque publique d`information) در مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو برگزار شد. اما چند سال بعد با تاسیس جشنواره‌ی فیلم قوم‌نگار ژان روش، نام خود را به جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند تغییر داد و انواع فیلم مستند را در برنامه‌ی نمایش خود جای داد.
این جشنواره از طرف مرکز ملی تحقیقات فرانسه (C. N. R. S)، کمیته‌ی فیلم‌های قوم‌نگار فرانسه (Ethnographic Film Committee)، وزارت فرهنگ و ارتباطات فرانسه، استانداری ایل دو فرانس و مرکز ملی سینمای فرانسه حمایت می‌شود و البته از سال ۱۹۸۴ بنیاد دوستان سینما دوریل نیز به جمع حامیان این جشنواره اضافه شد.
این جشنواره دارای چهار بخش مسابقه است که شامل بخش بین‌الملل مربوط به فیلم‌های بلند مستند، بخش ملی (سینمای فرانسه)، بخش فیلم‌های اول بین‌الملل و بخش مستند کوتاه بین‌الملل است و سالانه نزدیک به ۲۰۰ فیلم مستند را از سراسر جهان نمایش می‌دهد. سینما دوریل با اعطای هشت جایزه در بخش‌های مختلف از بهترین آثار تقدیر می‌کند، مهم‌ترین آن‌ها جایزه‌ی بزرگ جشنواره با مبلغ هشت هزار یورو است که توسط کتابخانه‌ی عمومی اطلاعات و انجمن تهیه‌کنندگان سینما و تلویزیون فرانسه اعطا می‌شود.
در این جشنواره فقط فیلم‌های تولیدی یک‌سال گذشته و آن‌هایی که تاکنون در هیچ جشنواره و تلویزیونی در فرانسه نمایش نداشته‌اند امکان شرکت در بخش بین‌الملل و بخش فیلم‌های اول را دارند. شرکت فیلم‌سازان در جشنواره از تمام نقاط دنیا امکان‌پذیر و رایگان است.
سینما دوریل به مستند‌هایی با پرداخت و ساختار سینمایی اولویت می‌دهد و طیف‌های گوناگونی از مستند را بدون توجه به موضوع، فرمت و مدت زمان فیلم می‌پذیرد و از مستند‌هایی که ساختار‌های کلاسیک و متعارف سینمای مستند را به چالش می‌کشند استقبال می‌کند، ولی با همه‌ی این‌ها ترجیح می‌دهد که با گزارش‌های خبری تلویزیونی و فیلم‌های سفارشی و تبلیغاتی روبه‌رو نشود.
برای شرکت در مسابقه، فیلم‌هایی که تا قبل از اول نوامبر (دهم آبان) تولید شده باشند، باید تا حداکثر ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) ارسال شوند، اما فیلم‌هایی که بعد از اول نوامبر آماده می‌شوند، می‌توانند تا حداکثر ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر) فیلم‌های خود را ارسال کنند. کارگردان فیلم پذیرفته شده به جشنواره دعوت می‌شود و هر فیلم حداکثر سه بار در سالن‌های مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو با زیرنویس انگلیسی و فرانسه به نمایش درمی‌آید و بعد از اولین نمایش هر فیلم جلسه نقد و بررسی با حضور کارگردان برگزار می‌شود.
مهم‌ترین بخش جنبی جشنواره برگزاری ورک شاپ‌های تخصصی با حضور اساتید و فیلم‌سازان برجسته‌ی سینمای مستند جهان است که مورد توجه بسیاری از فیلم‌سازان و دانشجویان سینما قرار می‌گیرد، اما بخش‌های جنبی دیگر نیز طرفداران خود را دارند. مانند بخش مستند‌های اکتشافی، شنیدن - دیدن (تلفیق هنری سینما و موسیقی)، فیلم‌های نامرئی (مستند‌های نایاب و نادر که معمولاً توسط جشنواره بازسازی می‌شوند)، مروری بر آثار یک فیلم‌ساز، مروری بر سینمای یک کشور و....
با توجه به داده‌های سایت جشنواره تاکنون فقط یک فیلم ایرانی آن هم با کارگردانی نا‌شناس توانسته یکی از جوایز اصلی جشنواره را ببرد. مستند پاره‌هایی از یک انقلاب که مقابل اسم کارگردان عبارت نا‌شناس قید شده، محصول مشترک ایران و فرانسه است که در آخرین دوره‌ی جشنواره جایزه لویز مارکولر را کسب کرد. در همین دوره نیز مهران تمدن، مستندساز ایرانی، یکی از اعضای هیات داوران بخش بین‌الملل این جشنواره بود.
سی‌وچهارمین دوره‌ی این جشنواره از بیست‌ودوم مارس (دوم فروردین) تا یکم آوریل (دوازدهم فروردین) ۲۰۱۲ در پاریس برگزار می‌شود.

آدرس جشنواره:
Cinéma du réel
BPI Centre Georges Pompidou
۲۵، rue du Renard
۷۵۱۹۷ Paris cedex ۰۴
Tél: ۰۰ ۳۳ ۱ ۴۴ ۷۸ ۴۵ ۱۶
 www. cinereel. org