جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند و انیمیشن لایپزیگ آلمان (International Leipzig Festival for Documentary and Animated Film) یکی از قدیمی‌ترین و تاثیرگذار‌ترین جشنواره‌های فیلم مستند جهان و بزرگ‌ترین رویداد فیلم مستند و انیمیشن آلمان است که از سال ۱۹۵۵ تا کنون برگزار می‌شود و با جذب سالیانه نزدیک به سی‌هزار نفر شرکت کننده توانسته جایگاه بسیار مهمی در بین فعالان سینمای مستند و انیمیشن داشته باشد.
جشنواره‌ی لایپزیگ اولین بار پنجاه و شش سال پیش با عنوان جشنواره‌ی فرهنگ و فیلم مستند همه آلمان برگزار شد. در حالی که هنوز آلمان شرقی و غربی متحد نشده بودند، ایده‌ی برگزاری این جشنواره توسط منتقد و خبرنگار آلمان غربی لودیگ توماس به باشگاه فیلمسازان آلمان شرقی پیشنهاد شد و به جز سه دوره‌ی پیاپی در سال‌های ۵۷، ۵۸ و ۵۹ که به دلایل سیاسی متوقف شد، همه ساله میزبان فیلمسازان مستند از سراسر جهان بوده است.
این جشنواره تریبون اصلی برای عرضه‌ی فیلم‌های ملتهب سیاسی و ممنوعه از شرق و غرب در خلال جنگ سرد بود و بعد از فرو ریختن دیوار برلین و اتحاد دو آلمان به مهم‌ترین محل تجمع مستندسازان جهان مبدل گشت.
شعار اصلی این جشنواره دعوت به صلح و کرامت انسانی است که فیلم‌هایی با این رویکرد مورد توجه ویژه‌ی برگزارکنندگان قرار می‌گیرد و در کنار اهمیت دادن به ساختار و پرداخت سینمایی آثار، از فیلم‌های جسورانه که قضایا و مشکلات عمیق منطقه خویش را بیان کرده‌اند استقبال می‌کند. لوگوی کبوتر این جشنواره که نماد آزادی بیان است توسط پابلو پیکاسو نقاش و هنرمند مشهور اسپانیایی طراحی شد، که البته این لوگو اول بار برای کنفرانس صلح جهانی پاریس طراحی و سپس در اختیار این جشنواره قرار گرفت.
در سال ۱۹۵۵ با اضافه کردن بخش مستقل انیمیشن به جشنواره و تمرکز بر انیمیشن‌های مستند باعث تشویق فیلمسازان به خلق نوع جدیدی از انیمیشن با رویکرد مستند شد و به مهم‌ترین محل نمایش این‌گونه آثار در جهان شهرت یافت.
لایپزیگ در هر دوره از بین سه هزار فیلم دریافتی صد فیلم مستند و صد فیلم کوتاه انیمشن انتخاب می‌کند و نزدیک به صد فیلم دیگر به صورت جنبی نمایش داده می‌شوند. فیلم‌های انتخابی برای دریافت جایزه‌ی بزرگ جشنواره تندیس کبوتر طلایی و مبلغ ده هزار یورو و جوایز دیگر که مجموع مبالغ آن‌ها به هفتاد هزار یورو می‌رسد رقابت می‌کنند. بخش‌های اصلی این جشنواره عبارتند از: بخش مسابقه‌ی بین‌الملل مستند و انیمیشن، بخش ملی مستند، بخش مسابقه بین‌الملل مستند استعداد جوان، بخش معلومات و برنامه‌های ویژه و بخش مرور بر آثار یک فیلمساز یا یک کشور.
شرکت برای همه‌ی فیلمسازان جهان رایگان است و علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را به دبیرخانه‌ی این جشنواره ارسال کنند. هیات انتخاب علاوه بر انتخاب فیلم‌های بخش مسابقه، فیلم‌هایی را نیز برای حضور در بازار فیلم داک مارکت جشنواره پیشنهاد می‌دهند که هزینه‌ی حضور هر فیلم در بازار ۹۰ یورو می‌باشد و در صورت حضور فیلم در یکی از بخش‌های پنجگانه، این هزینه دریافت نمی‌گردد.
یکی از پرطرفدار‌ترین بخش‌های حاشیه‌ی جشنواره بخش تازه تاسیس داک ترینینگ یا آموزش مستند برای استعدادهای جوان است که با حضور اساتید سینمای مستند جهان برگزار می‌شود و دانشجویان سینما و کارگردان‌های فیلم اول و دوم مخاطب اصلی این برنامه هستند. البته حرفه‌ای‌ها نیز از این برنامه‌ها بی‌بهره نیستند و مسترکلاس‌هایی توسط اسطوره‌های سینمای مستند آلمان و جهان برای آن‌ها برپا می‌شود.
همچنین نشست‌ها و کنفرانس‌های سودمند بسیاری با موضوعات تولید، یافتن سرمایه‌گذار، و چگونگی عرضه‌ی فیلم مستند و انیمیشن برای شبکه‌های تلویزیونی برگزار می‌شود. بخش جذاب دیگر جشنواره، مستندهای در حال تولید است که به فیلمسازان امکان می‌دهد که راف کات و نسخه‌ی اولیه‌ی فیلم خود را به تهیه‌کننده‌ها، اسپانسر‌ها و پخش‌کننده‌ها نشان دهند و کمک هزینه‌هایی برای پایان کار دریافت کنند.
وجود بازار دیجیتال فیلم مستند و نشست بین‌المللی تولیدات مشترک باعث شده که نمایندگان مهم‌ترین کانال‌های تلویزیونی جهان و همچنین پخش‌کننده‌های فیلم مستند و انیمیشن این فرصت بی‌نظیر را برای یافتن فیلم و خریدار از دست ندهند.
پنجاه و چهارمین دوره‌ی این جشنواره از ۲۵ مهرماه (۱۷ اکتبر) تا ۱ آبان‌ماه (۲۳ اکتبر) در لایپزیگ، شهر کوچک و پانصدهزارنفری شرق آلمان برپا می‌شود. این دوره از جشنواره نگاهی ویژه به مستند‌ها و انیمیشن‌هایی با موضوع بهارعربی (انقلاب‌ها در کشورهای عربی) دارد. در آخرین دوره‌ی این جشنواره هیچ مستند ایرانی حضور نداشت و فقط انیمیشن گرگ و میش به کارگردانی محمدعلی سلیمان‌زاده در بخش انیمیشن جشنواره حاضر بود.
آدرس جشنواره
DOK Filmwochen GmbH Festival
Office Grosse Fleischergasse ۱۱
Leipzig ۴۱۰۹
Germany
Phone: ۴۹ (۰) ۳۴۱ ۳۰۸ ۶۴ ۰
www. dok-leipzig. de
در همین زمینه بخوانید:
سینما واقعیت (معرفی جشنواره‌ی سینما دوریل)
